VRT-Nederlands

Een paar uurtjes luisteren naar de Nederlandstalige Belgische radio en televisie (VRT) via de kabel op 7 augustus 2003 leverde mij uitdrukkingen en woorden op die men in Nederland niet zo op radio of televisie zou zeggen. Ik heb wat me opviel opgesomd in onderstaand tabelletje.
Nadien vond ik enkele sites die zich met VRT-Nederlands bezighouden, maar wat voor mij typisch Belgisch Nederlands klinkt, wordt niet als zodanig gekenmerkt in de literatuur. Er is zelfs een speciale commissie die zich met het VRT-Nederlands bezighoudt. Ik heb enige internetlinks na de tabel opgenomen.

Tabel VRT-Nederlands 7 augustus 2003
VRT-Nederlands
zwart=door autochtone sprekers, blauw=door omroepers
Hoe zeggen Nederlanders het?
DUITS
In 1930, als de zoo opgericht is... In 1930, toen de dierentuin opgericht is...
politiekers (politiker) politici
ENGELS
match wedstrijd
meer nog (still more, moreover) bovendien
FRANS
autostrade snelweg
allez kom
cinema film
impressionant indrukwekkend
WOORDVOLGORDE
..dat we wel moeten oog hebben voor... ..dat we wel oog moeten hebben voor...
VLAAMS
zij is beginnen trainen zij is begonnen met trainen
...dan rijdt u beter om ...dan kunt u beter omrijden
men draagt best een visum bij men kan het best een visum bij zich hebben
bevraagd ondervraagd/geïnterviewd
in 't centrum van het land in het midden van 't land
dolle koeienziekte gekke koeienziekte
ervan wakker gaan liggen ervan wakker liggen
't verkeer gaat traag 't verkeer rijdt langzaam / er is langzaam rijdend verkeer
gans geheel
leep slim
het is snikheet, met temperaturen van 30 graden en meer het is snikheet, met temperaturen van 30 graden en hoger
onevenwicht onevenwichtigheid
onweders houden aan het onweer houdt aan / er zijn aanhoudend onweersbuien
Zodra de vredesmacht volledig ontplooid is Zodra de vredesmacht volledig geïnstalleerd is
op een week tijd in een week
overnamepremies (reclamezendtijd) inruilkorting
zij krijgen de raad om zij worden geadviseerd om (fout)
hun wordt geadviseerd
meer kunnen rapen (beloning) meer kunnen vangen
terugwedstrijd return-wedstrijd
verderduren voortduren
verluchting ventilatie
vermits omdat
verstaan begrijpen, begrepen
verzekeringsattesten polissen
in z'n volledigheid in het geheel
er wordt voortgestaakt er wordt doorgestaakt / men blijft staken
wat er ook van zij hoe het ook zij
wederoptreden heroptreden




Hieronder dan de beloofde links.

http://www.herb.be/stelleman/belgisch/april.htm
Een dubbelcolumn uit de Standaard van 9 maar 1999 door Jan Stroop en Johan Taeldeman